Kościół św. Lamberta

Kościół św. Lamberta w Radomsku to miejsce, które od pierwszego spojrzenia przyciąga uwagę swoją monumentalną sylwetką i bogactwem detali architektonicznych. Spacerując ulicą Narutowicza, trudno przejść obojętnie obok tej neobarokowej świątyni, która od ponad stu lat stanowi nie tylko duchowe, ale i kulturowe serce miasta. Wizyta w tym kościele to podróż przez wieki – od legend o pierwszych benedyktyńskich misjonarzach, przez czasy królowej Bony Sforzy, aż po współczesność. Każdy zakamarek tej świątyni opowiada własną historię, a atmosfera wnętrza zachęca do refleksji i zadumy.

Historia kościoła św. Lamberta

Początki i legendy

Historia parafii św. Lamberta w Radomsku sięga zamierzchłych czasów, choć dokładna data jej powstania pozostaje przedmiotem sporu historyków. Istnieją hipotezy, że już w XI wieku francuscy benedyktyni mogli wznieść tu pierwszą świątynię, wprowadzając kult św. Lamberta. Inne źródła przesuwają te wydarzenia na wiek XIII. Pierwsza pisemna wzmianka o kościele pochodzi z 1379 roku, kiedy to świątynia padła ofiarą pożaru.

Przebudowy i zniszczenia

Kolejne stulecia nie były łaskawe dla kościoła – pożary w XVII i XVIII wieku doszczętnie niszczyły kolejne budowle. Szczególnie dramatyczny był okres zaborów, gdy Radomsko znalazło się pod panowaniem pruskim, a majątek parafii został skonfiskowany. W XIX wieku świątynia była już w bardzo złym stanie technicznym, co skłoniło ówczesnego proboszcza do podjęcia decyzji o budowie nowego kościoła.

Budowa obecnej świątyni

Nowy kościół powstał w latach 1869–1876 według projektu znanego architekta Konstantego Wojciechowskiego. Uroczysta konsekracja miała miejsce w roku 1876. Od tego czasu świątynia nieprzerwanie służy wiernym i pozostaje jednym z najważniejszych zabytków Radomska.

Architektura i wnętrze

Styl i bryła

Kościół św. Lamberta to imponujący przykład architektury neobarokowej. Świątynia została wzniesiona na rzucie zbliżonym do prostokąta, z wyraźnie wydzielonym trójdzielnym transeptem i dwuprzęsłowym prezbiterium zakończonym apsydą. Od strony zachodniej uwagę przyciąga monumentalna fasada z trzema wieżami – środkowa, najwyższa, dominuje nad całą bryłą. Główne wejście podkreśla płytki portyk, a boczne drzwi uzupełniają charakterystyczne okulusy.

Detale zewnętrzne

Elewacje kościoła wyróżniają się wysokim cokołem i półkoliście zwieńczonymi oknami, które wpuszczają do wnętrza mnóstwo światła. Całość budowli wykonano z cegły, a dachy pokryto blachą. Wrażenie robi również starannie zaprojektowana więźba dachowa oraz zastosowanie sklepień kolebkowych i żebrowych.

Wnętrze świątyni

Wnętrze kościoła podzielone jest na trzy nawy, oddzielone od siebie filarami ozdobionymi korynckimi pilastrami. Nad łukami arkadowymi biegnie dekoracyjny gzyms. Szczególne miejsce zajmuje chór muzyczny z bogato zdobioną balustradą. Ołtarze, zaprojektowane przez samego Wojciechowskiego, reprezentują styl neorenesansowy. W oknie nad głównym ołtarzem znajduje się witraż przedstawiający Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny, będący dziełem księżnej Eugeniuszowej Lubomirskiej z Kruszyny.

Wyposażenie i sztuka sakralna

W nawach bocznych i kaplicach można podziwiać niewielkie, rozetowe okna wypełnione kolorowym szkłem, wykonane przez Władysława Swiędrowskiego. Wnętrze świątyni zachwyca harmonią i bogactwem detali, a każdy element wyposażenia – od ambony po konfesjonały – został starannie zaprojektowany i wykonany.

Znaczenie dla miasta i regionu

Kościół św. Lamberta to nie tylko miejsce kultu religijnego, ale także ważny punkt na mapie kulturalnej Radomska. Przez wieki był świadkiem najważniejszych wydarzeń w dziejach miasta – od uroczystości religijnych, przez wizyty koronowanych głów, aż po dramatyczne chwile wojen i zaborów. Dziś pozostaje miejscem spotkań, modlitwy i refleksji dla mieszkańców oraz licznych turystów.

Informacje dla odwiedzających

Kościół św. Lamberta znajduje się przy ulicy Narutowicza 2 w Radomsku, w północno-wschodnim narożniku rynku. Zwiedzanie świątyni możliwe jest po wcześniejszym uzgodnieniu z proboszczem lub przed i po uroczystościach religijnych. Wstęp do kościoła jest bezpłatny. W niedziele i święta msze odbywają się w godzinach: 7:00, 8:30, 10:00, 11:30, 16:00 oraz 18:00. Dojazd do kościoła jest dogodny – w pobliżu znajduje się przystanek autobusowy oraz miejsca parkingowe. Warto pamiętać o odpowiednim stroju i zachowaniu ciszy podczas zwiedzania, zwłaszcza gdy w świątyni trwają nabożeństwa.

Ciekawostki i atmosfera miejsca

Spacerując po wnętrzu kościoła, można poczuć atmosferę dawnych czasów. Witraże rzucają na posadzkę kolorowe refleksy, a zapach starego drewna i kadzidła wypełnia przestrzeń. Warto zwrócić uwagę na liczne epitafia i tablice pamiątkowe, które upamiętniają zasłużonych mieszkańców Radomska. Świątynia jest również siedzibą Radomszczańskiej Kapituły Kolegiackiej, co dodatkowo podkreśla jej rangę i znaczenie w regionie.

Podsumowanie

Kościół św. Lamberta w Radomsku to miejsce, które łączy w sobie bogactwo historii, piękno architektury i wyjątkową atmosferę. Każda wizyta w tej świątyni pozwala odkryć nowe szczegóły i zrozumieć, jak ważną rolę odgrywa ona w życiu miasta i jego mieszkańców. To nie tylko zabytek, ale przede wszystkim żywe centrum duchowe i kulturalne Radomska. Warto poświęcić czas na zwiedzanie tego miejsca, by poczuć jego niepowtarzalny klimat i docenić kunszt dawnych mistrzów.