Muzeum Regionalne im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku to miejsce, które zachwyca nie tylko miłośników historii, ale także osoby poszukujące autentycznych śladów przeszłości regionu. Położone w samym sercu miasta, w zabytkowym budynku dawnego ratusza, oferuje niezwykłą podróż przez dzieje Radomska i okolic – od pradziejów, przez burzliwe czasy wojny, aż po współczesność. Przekraczając próg muzeum, od razu czuć atmosferę miejsca, gdzie każdy eksponat ma swoją opowieść, a każda sala przenosi w inny fragment historii.
Lokalizacja i architektura
Muzeum mieści się przy ul. Narutowicza 1, w samym centrum Radomska. Jego siedzibą jest eklektyczny budynek ratusza z 1859 roku, który przeszedł przebudowę w okresie międzywojennym według projektu lokalnego architekta Włodzimierza Muchy. Fasada budynku przyciąga wzrok klasycznymi detalami, a wejście prowadzi przez reprezentacyjny hol, gdzie już na wstępie można poczuć ducha minionych epok. Otoczenie muzeum jest zadbane, a w pobliżu znajduje się niewielki skwer, który zachęca do chwili odpoczynku po zwiedzaniu.
Historia muzeum i jego patron
Placówka została założona w 1970 roku, choć idea utworzenia muzeum regionalnego w Radomsku pojawiła się już przed II wojną światową. Od 2008 roku muzeum nosi imię Stanisława Sankowskiego – wybitnego historyka, badacza regionu i wieloletniego kustosza, który przyczynił się do zgromadzenia i opracowania licznych zbiorów. To właśnie dzięki jego pasji i zaangażowaniu muzeum stało się jednym z najważniejszych ośrodków dokumentujących dzieje ziemi radomszczańskiej.
Ekspozycje stałe
Pradzieje ziemi radomszczańskiej
Pierwsza z sal muzealnych przenosi w czasy prehistoryczne. Można tu zobaczyć znaleziska archeologiczne – narzędzia krzemienne, fragmenty ceramiki, ozdoby i broń, które pochodzą z wykopalisk prowadzonych w okolicach Radomska. W gablotach prezentowane są także rekonstrukcje dawnych osad i scenki z życia pierwszych mieszkańców tych terenów. Wystawa jest bardzo przemyślana, a opisy eksponatów pozwalają lepiej zrozumieć, jak wyglądało życie na tych ziemiach tysiące lat temu.
Z dziejów miasta Radomska
Kolejna część ekspozycji poświęcona jest historii miasta od średniowiecza po XX wiek. Szczególnie interesująco prezentuje się dział dotyczący rozwoju przemysłu i rzemiosła, a także życia codziennego mieszkańców. Na uwagę zasługują oryginalne dokumenty, fotografie, przedmioty codziennego użytku oraz makiety przedstawiające dawną zabudowę miasta. W tej części muzeum można poczuć atmosferę dawnego Radomska – od czasów, gdy było ono niewielką osadą, po okres dynamicznego rozwoju.
Powojenne Radomsko 1945–1989. Opowieść o PRL
Wystawa dotycząca czasów PRL-u to prawdziwa gratka dla miłośników najnowszej historii. Zgromadzono tu pamiątki z lat powojennych, takie jak plakaty propagandowe, sprzęty domowe, zabawki, a nawet elementy wyposażenia dawnych sklepów i zakładów pracy. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się oryginalne meble i sprzęty RTV z lat 70. i 80., które przywołują wspomnienia z dzieciństwa wielu odwiedzających.
Życie wsi radomszczańskiej na przełomie XIX i XX wieku
Ta część muzeum pozwala zajrzeć do wnętrza tradycyjnej wiejskiej chaty, zobaczyć narzędzia rolnicze, stroje ludowe oraz przedmioty codziennego użytku. Wystawa została zaaranżowana w taki sposób, że można poczuć się jak gość na dawnej wsi – drewniane ławy, piece kaflowe, ręcznie tkane tkaniny i bogato zdobione skrzynie robią ogromne wrażenie. To doskonała okazja, by zrozumieć, jak wyglądało życie na wsi sto lat temu.
Zbiory sztuki i galeria muzealna
Od 2003 roku w muzeum działa galeria, w której prezentowane są wystawy czasowe oraz prace współczesnych artystów, zwłaszcza związanych z regionem. W stałej ekspozycji można podziwiać obrazy, rzeźby i grafiki, a także pamiątki po patronie muzeum – Stanisławie Sankowskim. Galeria tętni życiem, regularnie odbywają się tu wernisaże, spotkania autorskie i warsztaty dla dzieci oraz młodzieży.
Dodatkowe atrakcje muzeum
Dawny areszt miejski
Na dziedzińcu muzeum znajduje się dawny areszt miejski, w którym urządzono stałą wystawę poświęconą historii Radomska w czasie II wojny światowej. Surowe wnętrza, oryginalne drzwi cel i zachowane wyposażenie robią ogromne wrażenie. Wystawa jest bardzo sugestywna i pozwala lepiej zrozumieć dramatyczne losy mieszkańców miasta podczas okupacji.
Zagroda Tatarska
Muzeum opiekuje się także Zagrodą Tatarską przy ul. Częstochowskiej 9. To unikatowy skansen, w którym można zobaczyć, jak wyglądała tradycyjna zagroda wiejska. Drewniane budynki, narzędzia rolnicze i dawne sprzęty domowe pozwalają przenieść się w czasie i poczuć klimat dawnej wsi radomszczańskiej.
Informacje dla odwiedzających
Muzeum Regionalne im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku znajduje się przy ul. Narutowicza 1. Godziny otwarcia: poniedziałek–piątek 8:00–15:00, niedziela 13:00–17:00 (w sezonie letnim). Wstęp: bilet normalny 10 zł, ulgowy 5 zł. W niedziele wstęp wolny. Dojazd możliwy zarówno komunikacją miejską, jak i samochodem – w pobliżu muzeum znajdują się miejsca parkingowe.
Wrażenia z wizyty
Zwiedzanie Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego to niezwykła podróż przez historię regionu, która angażuje wszystkie zmysły. Każda sala zachwyca starannością aranżacji i bogactwem eksponatów. Szczególnie zapadają w pamięć opowieści przewodników, którzy z pasją dzielą się ciekawostkami i anegdotami. Muzeum jest miejscem przyjaznym dla rodzin z dziećmi – najmłodsi chętnie uczestniczą w warsztatach i lekcjach muzealnych. Atmosfera panująca w zabytkowych murach sprawia, że czas płynie tu inaczej, a wizyta na długo pozostaje w pamięci.
Podsumowanie
Muzeum Regionalne im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku to nie tylko skarbnica wiedzy o przeszłości miasta i regionu, ale także miejsce, które inspiruje do refleksji nad własną tożsamością. Bogactwo zbiorów, różnorodność ekspozycji oraz wyjątkowy klimat sprawiają, że każdy znajdzie tu coś dla siebie – zarówno miłośnik historii, jak i osoba poszukująca ciekawych form spędzania wolnego czasu. To obowiązkowy punkt na mapie Radomska, który zdecydowanie warto odwiedzić.